Từ những lời răn đe... Chỉ trong khoảng vài tuần trở lại đây, hàng loạt quan chức ở cấp cao nhất của Mỹ đã không ngần ngại công khai đưa ra những lời cảnh báo, răn đe đối với tham vọng độc chiếm Biển Đông cũng như những hành động hung hăng, hiếu chiến của Trung Quốc trong tranh chấp với các nước hàng xóm. Sau khi Tổng thống Tổng thống Barack Obama trực tiếp cảnh báo Trung Quốc không được dùng vũ lực trong các cuộc tranh chấp hàng hải thì tiếp đến, “phó tướng” của ông – Phó Tổng thống Joe Biden cũng lên tiếng hồi tuần trước. Đề cập đến tranh chấp Biển Đông trước khi thực hành chuyến công du đến Châu Á, Phó Tổng thống Biden cho biết: “Châu Á-thăng bình Dương là một khu vực đầy triển vọng nhưng cũng chứa đựng những nguy cơ chính trị và sự bất ổn thực thụ. Nhiều quốc gia đang sang quá trình cải cách kinh tế giúp họ tạo ra động lực mới. Tham vọng tăng lên đồng nghĩa với căng thẳng gia tăng. Việc các nước hiểu và nắm rõ hành vi nào có thể được cộng đồng quốc tế hài lòng là điều khôn xiết quan trọng. Điều đó có nghĩa là không có sự dọa dẫm,< cưỡng ép >và khiêu hấn. Cả thảy các bên có liên hệ đều cần phải cam kết giảm nguy cơ mắc sơ sót và có những tính tình sai lầm”. Theo Phó Tổng thống Mỹ, tự do hàng hải, tự do thương nghiệp, trọng luật pháp và thông lệ quốc tế cũng như giải quyết các cuộc tranh chấp bằng biện pháp hòa bình là lợi ích của toàn bộ mọi người. “Đó là lý do vì sao tôi khuyến khích Trung Quốc và ASEAN xúc tiến nhanh hơn nữa tiến trình đạt được thỏa thuận về một bộ quy tắc xử sự ở Biển Đông. Đưa ra những quy định, lệ luật rõ ràng là bước đầu tiên để quản lý, kiểm soát các cuộc tranh chấp đó. Và Mỹ có ích lợi rất lớn trong việc chứng kiến điều đó diễn ra”, ông Biden cho hay. Sau Tổng thống và Phó Tổng thống Mỹ, đến lượt Tướng hàng đầu của Mỹ cũng đưa ra lời cảnh báo về thái độ, lập trường hung hăng của Trung Quốc trong các cuộc tranh chấp. Ông Herbert Carlisle – vị tướng chịu nghĩa vụ giám sát Lực lượng Không quân Mỹ ở thái hoà Dương, cho rằng, thái độ đó không chỉ có nguy cơ dẫn đến “những tính tình sai lầm” mà còn giúp Washington củng cố quan hệ với các nước khác trong khu vực. Trong một diễn biến mới nhất, ngày hôm qua (31/7), Thượng viện Mỹ đã chuẩn y một nghị quyết lên án việc dùng vũ lực,< cưỡng ép >và đe dọa ở Biển Đông. Không chỉ dừng lại ở lời nói, trong những tuần gần đây, Mỹ còn liên tục có những hành động biểu lộ sự can thiệp sâu hơn và trực tiếp vào Biển Đông, khiến Trung Quốc thực thụ lo ngại và tức giận. Ngày nay, Mỹ đã “tung” một loạt “sát thủ săn tàu ngầm” của Hải quân vào Biển Đông để thực hành các chuyến phẳng hàng hải, giám sát những hoạt động của Trung Quốc ở đây. Philippines đã lên tiếng công nhận thông báo này. Trước đó, hồi năm ngoái, Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã đề xuất Mỹ khai triển những chiếc máy bay do thám P3C Orion được ví là sát thủ săn tàu lặn ở hải phận tranh chấp thuộc Biển Đông bởi Philippines thiếu năng lực để giám sát các hoạt động ở khu vực này. Hiện thời, Mỹ đã đáp ứng lời đề nghị của Manila . Ngoài giúp Philippines giám sát nhất cử nhất động của Trung Quốc ở Biển Đông, Mỹ còn tăng trợ giúp quân sự hàng năm cho nhà nước Đông Nam Á này từ 30 triệu USD lên khoảng 50 triệu USD và chuẩn bị bàn giao tàu chiến lớp Hamilton thứ hai cho Manila để nước này củng cố năng lực ứng phó với Trung Quốc. Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario cho biết, mức tăng giúp đỡ quân sự trên là mức lớn nhất mà Mỹ cung cấp cho họ kể từ khi quân Mỹ quay trở lại Philippines cách đây 13 năm. Kể từ năm 2002 đến giờ, Mỹ đã cung cấp cho đồng minh Châu Á tổng viện trợ quân sự lên tới 312 triệu USD. Hoạt động này đặc biệt được tăng cường khi Philippines rơi vào cuộc tranh chấp quyết liệt với Trung Quốc từ hồi đầu năm ngoái. Cùng với việc liên quan sâu hơn và hỗ trợ hăng hái hơn cho đồng minh Philippines trong các cuộc tranh chấp ở Biển Đông, Mỹ đồng thời cũng hăng hái đẩy mạnh việc thực hành chiến lược hướng trung tâm vào Châu Á-Thái Bình Dương, tăng cường sự hiện diện lớn hơn về mặt quân sự ở đây và dần khép chặt vòng vây xung quanh Trung Quốc. Mới đây, Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa có chuyến công du đến Châu Á với các chặng dừng chân ở Ấn Độ, Singapore . Trong chuyến đi này, ông Biden đã không ít lần đề cập đến vấn đề Biển Đông. Ngay trước chuyến thăm của ông Biden, Singapore và Mỹ cũng vừa hoàn tất một cuộc tập trận hải quân chung, trong đó lực lượng Singapore đã lần trước nhất bắn một tên lửa Harpoon từ một máy bay vào một mục tiêu là con tàu nhỏ trên Biển Đông. Rõ ràng, Mỹ là cường quốc tham gia tích cực nhất vào các tranh chấp ở Biển Đông. Nước này tuyên bố đứng trung lập trong các cuộc tranh chấp chủ quyền nhưng có lợi ích quốc gia trong việc duy trì tự do hàng hải và giao thương ở các tuyến đường biển sôi động hàng đầu thế giới trên Biển Đông. Những hành động trên của Mỹ đã trêu tức Trung Quốc. Nhưng Trung Quốc càng tức giận, càng hung hăng trong tranh chấp thì Mỹ lại được hưởng lợi nhiều thêm. Chính một tướng Mỹ từng dấn, cách hành xử của Trung Quốc ở Biển Đông cũng như biển Hoa Đông đã khiến các nước tiến lại gần Mỹ hơn. Kiệt Linh |